"Koniec człowieka"

 ,,Konsekwencje rewolucji biotechnologicznej,,

Autor:  Francis Fukuyama

    Sięgnęłam po  książkę  ,,Koniec człowieka,, z dwóch powodów . po pierwsze z racji wykształcenia , jestem biologiem zagadnienie biotechnologii jest z mojego punktu widzenia interesujące   a po drugie żeby się przekonać co autor sądzi o zagrożeniach biotechnologicznych bo  choć się o nich nie mówi  zbyt dużo są ważnym zagadnieniem, które można również poruszyć na lekcjach edukacji dla bezpieczeństwa.

Autor pokazuje  ewentualne następstwa szybko rozwijającej się dziedziny biotechnologii. Książka składa się z trzech działów : pierwszy to ,,drogi w przyszłość,, drugi ,, Człowieczeństwo,, a trzeci to ,,Co robić,,.

 W książce tej oprócz zagadnień biotechnologicznych , poruszone jest również jak postęp biotechnologiczny wpłynie na stosunki polityczne. Trochę mnie to zdziwiło  ale poszukałam informacji na temat autora i okazało się że  jest ekonomistą politycznym wiec wszystko już okazało się jasne.

Fukuyama  podkreśla  w swej książce , że ludzkość stoi u progu rewolucji biotechnologicznej.  Natomiast w ciągu 10 – 20 lat współczesna biologia może pójść tak daleko, że będzie można mówić  o rewolucji. Jeszcze w latach 90  twierdzono, że ludzkiego genomu nie da się zbadać przed rokiem 2010, natomiast już w 2000 r. powstała mapa ludzkiego genomu.  Dynamiczny rozwój biotechnologii cały czas przyspiesza . Już dziś powstaje genetycznie modyfikowana żywność (np. kukurydza odporna na pewne rodzaje pasożytów) czy zwierzęta o lepszej niż zazwyczaj pamięci i niewiele dzieli naukowców od modyfikacji człowieka. Podobnie jest ze zdobyczami nowoczesnej medycyny czy przedłużaniem życia. W przeciągu 20 lat świat może zmienić się nie do poznania i przejść najśmielsze oczekiwania samych naukowców. Fukuyama zaznacza cztery etapy rewolucji biotechnologicznej, które będą miały największy wpływ na życie człowieka, a są to: postępy wiedzy o mózgu i biologicznych źródłach ludzkiego zachowania; neurofarmakologia oraz manipulacja emocjami i zachowaniem; przedłużanie życia; inżynieria genetyczna. Rozwój wszystkich tych dziedzin związany jest z poznaniem ludzkiego genomu, gdyż to właśnie geny determinują wszystkie funkcje biologiczne człowieka.
„Koniec człowieka” jest książką, której przewodnią myślą jest to, że największa groźba współczesnej biotechnologii wynika z faktu, iż może ona zmienić naturę ludzką i w związku z tym przenieść ludzkość w „poczłowieczy” etap historii. Rodzaj ludzki w  dzisiejszej formie jest wytworem procesu ewolucji, jako ludzie nie mamy stałych cech poza zdolnością wyboru, kim chcemy być, i możnością zmieniania siebie zgodnie z naszymi potrzebami.

 Biotechnologia łączy w  całość oczywiste korzyści z mniej oczywistymi zagrożeniami, które mogą prowadzić do wypaczenia natury ludzkiej i systemu norm etycznych  odmieniając stosunki polityczne i społeczne.

Farmakologiczne zmiany nastrojów  bez żadnego ryzyka i skutków ubocznych, przedłużanie życia czy genetyczne modyfikacje zarodków w celu poprawy różnych cech mogą prowadzić do zhierarchizowania świata i nastawienia go na rywalizację bardziej niż ma to miejsce obecnie, przez co będzie on pełen konfliktów społecznych.

Fukuyama stara się także wskazać możliwość efektywnego wpływania państwa na kształtowanie się natury człowieka już w niedalekiej przyszłości. Dostrzega także możliwość kształtowania ludzkiej inteligencji, która według niego jest warunkowana zarówno  genetycznie /60 – 70%/ jak i przez środowisko. Dalej snuje rozważania nad genetycznymi uwarunkowaniami przestępczości, gdyż wiążę częstotliwość wykroczeń przeciwko prawu z występowaniem "genów na agresję" charakteryzujących podobno  młodych mężczyzn.

Autor porusza  zagadnienie eugeniki czyli celowego krzyżowania ludzi dla uzyskania wybranych cech dziedzicznych. Pisze iż laboratoria biotechnologiczne będą przekształcone w  "hodowlę ludzi,,  tak jak się hoduje zwierzęta lecz bardziej naukowo, wybierając , które geny chcemy przekazać swoim dzieciom.

    Autor   ma racje w tym , że im bardziej skomplikowane terapie genetyczne będą stosować tym bardziej nieprzewidywalne będą skutki oraz rosnący spór społeczny przy ich akceptacji.  Inżynieria genetyczna  jest dla Fukuyamy najbardziej rewolucyjną gałęzią biotechnologii, obecnie zmienia rośliny, zwierzęta  a za niedługo człowieka. Autor w książce cały czas uświadamia nam , że wpływ postępu w dziedzinie biotechnologii na ludzkość będzie ogromny.

 Te zagadnienia, które tutaj przytoczyłam najbardziej mnie zainteresowały natomiast Fukuyama porusza jeszcze inne ważne sprawy ale myślę,  że  jeżeli ktoś będzie zainteresowany to sam sięgnie po tę interesującą pozycje książkową i zgłębi przerażające a zarazem fascynujące wizje  społeczno – polityczne skutków rewolucji biotechnologicznej.

KATARZYNA ROZMUS